Soorten port · ruby of tawny · smaak, rijping & foodpairing uitgelegd
Twijfel je tussen ruby of tawny port? Je bent niet de enige. Vragen als “wat is het verschil tussen ruby en tawny port”, “welke port is het zoetst” of “welke soorten port passen bij dessert of kaas” worden online enorm vaak gesteld.
In deze gids leggen we stap voor stap uit hoe ruby en tawny zich onderscheiden in kleur, rijping, smaak en foodpairing. Handig als je wilt weten welke stijl beter bij jouw smaak past, of als je gewoon meer uit een fles port wilt halen.
Ruby is de jongste en meest fruitige stijl port. De wijn rijpt relatief kort, meestal enkele jaren, in grote tanks of vaten waar weinig zuurstof bij komt. Hierdoor blijven de kleur en het fruit maximaal behouden. Denk aan donkerrood fruit als kersen, bramen en pruimen.
Ruby port is ideaal als je van een vollere, fruitgedreven port houdt die duidelijk zoet en intens is, en heel goed past bij desserts met chocolade of rood fruit.
Tawny rijpt langer en meestal in kleinere, houten vaten. Tijdens die rijping reageert de wijn langzaam met zuurstof en ontwikkelt hij een lichtere, tawny-kleur: amber, koper, karamel. De fruittonen maken plaats voor complexere aroma’s van noten, karamel, gedroogd fruit en specerijen.
Er zijn basis tawny’s met enkele jaren rijping, maar ook oudere versies met jaartallen zoals 10, 20 of 30 jaar die nog meer gelaagdheid in de smaak geven.
Bij Wijn.com kiezen we bewust voor één topadres in de Douro: Quinta da Romaneira. Dit historische landgoed ligt aan de oevers van de Douro-rivier en werkt met eigen wijngaarden in steile terrasvormige hellingen. Dat geeft druiven met concentratie, spanning en veel karakter.
Doordat ruby en tawny port hier uit dezelfde regio en vaak zelfs uit dezelfde wijngaarden komen, proef je het verschil tussen de stijlen extra duidelijk. De basis is hetzelfde: het zijn de rijping en de wijze van opvoeding die ruby en tawny van elkaar onderscheiden.
Als je het verschil tussen ruby en tawny port eenmaal kent, wordt kiezen een stuk makkelijker. Hieronder zetten we vier portwijnen van Quinta da Romaneira naast elkaar: twee basiswijnen om de stijlen te leren kennen en twee luxere tawny’s voor als je een stap verder wilt gaan.
Klassieke ruby met veel rood en zwart fruit, een diepe kleur en een soepele structuur. Ideaal als eerste kennismaking met ruby port of als glas na het eten.
Combineer deze ruby port met pure chocolade, brownies, desserts met rood fruit of een plankje met blauwaderkaas.
Bekijk Quinta da Romaneira Fine RubyDeze tawny laat meteen zien wat vatrijping doet: lichtere kleur, zachtere structuur en aroma’s van noten, karamel en gedroogd fruit.
Perfect bij notentaart, crème brûlée, desserts met karamel of een plankje oude kaas en noten.
Bekijk Quinta da Romaneira Fine TawnyTien jaar rijping geeft extra gelaagdheid: meer gedroogde vruchten, hazelnoot, toffee en specerijen. De textuur is fluweelzacht en de afdronk lang.
Een prachtige keuze als digestief na een uitgebreid diner, of bij luxe desserts met noten, vijgen en karamel.
Ontdek Romaneira Tawny 10 Years OldColheita is een tawny uit één specifiek jaar. 2009 geeft een wijn met mooie diepte, rijpheid en een heel eigen karakter van dat oogstjaar.
Bijzonder als cadeau of om zelf rustig van te genieten bij harde kazen, noten en gedroogd fruit.
Bekijk Romaneira Colheita 2009In de praktijk wordt ruby vaak als zoeter ervaren dan tawny, ook al ligt het werkelijke suikergehalte dicht bij elkaar. Dat komt doordat het fruit in ruby voller en directer aanwezig is, terwijl bij tawny de zoetheid wordt omgeven door noten, karamel en oxidatieve tonen.
Wil je naast ruby en tawny ook andere wijn-spijs combinaties ontdekken? In de wijn & spijs wijzer vind je ideeën voor port bij kaasplanken, desserts en complete menu’s. Handig als je een diner of feestavond plant waarbij port een hoofdrol speelt.
Ruby wordt jonger en met minder zuurstofinvloed gebotteld, waardoor de wijn donker, fruitig en krachtig blijft. Tawny rijpt langer in hout, krijgt daardoor een lichtere, amberkleurige tint en ontwikkelt smaken van noten, karamel en gedroogd fruit. De basisdruiven zijn vaak hetzelfde; de rijping maakt het grote verschil.
Bij pure chocolade en desserts met cacao is ruby meestal de beste keuze, vanwege het volle, zoete fruit en de stevige structuur. Tawny past beter bij desserts met noten, karamel, vijgen of toffee.
Beide stijlen komen het mooist tot hun recht als je ze licht gekoeld serveert, rond de 14–16 °C. Ruby mag iets koeler dan je misschien gewend bent van rode wijn; tawny mag net zo fris, zodat de smaken helder blijven en de alcohol niet gaat overheersen.
Colheita is een tawny port uit één oogstjaar, die lang op vat rijpt voordat hij wordt gebotteld. Het is dus geen blend van verschillende jaren, maar een wijn met het karakter van één specifieke oogst, zoals de Colheita 2009 van Quinta da Romaneira.
